İmam ZUFER
(110 -150 h.)
bir zattır. Kendisi ikinci tabakadan olup, mezhepte mücte-
hid idi. Fikirleri ve irfanı genişti. Asîl bir mesleğe bağlı,
necip ve muharrir bir âlimdi.
İsmî Ebu'l-Handil veya Ebu Halid, Züfer bin Handil bin
Salih el-Kûfî'dir. Kitab yazan on zattan biridir.
Hicrî 110 senesinde cihana ayak basmış, 150 senesinde
dünyanın keşmekeşinden kurtulmuşlardır.
Babası, Isfahan'da Hendil şehrinin valisiydi. İmâm Zü-
fer de orada oturuyordu. Başta hadîs-i şerif tahsili yaptı.
İmâm Hanefi'nin meclislerine mazhar olmuşlardır. İmâm
Ebu Hanife bu zâtı çok sever, hatta : "Talebelerimin en
mükemmelidir." diye taltif buyururlardı.
Meşhûr alimlerden Muhammed bin Abdullah el-Ensarî,
Halef bin Eyyub, Asım bin Yusuf, Hilâl er-Razi gibi dehâ-
lar hep İmâm Züfer'in ders halkasından yetişmişlerdir.
Biraderinden kalan mirası almak için, Kûfe'den Bas-
ra'ya gitmişlerdi. Basra'ya geldiklerinde ahali kendisinin
kemâlatına meftun olarak Basra'da kalmasını rica ederler.
Hayli vakit Basra'da kalmış, irfânının yüceliği ile bütün
ilim erbabının basiretlerini nurlandırmışlardır. Yüce nâmı,
büyüklüğüne yaraşır idi. Her nerede olursa olsun, ilmî me-
selelerden başka, dünyaya ait boş söz söylemezlerdi. Hatta
bir mecliste bu yolda boş bir söz söylenmeye başlayınca,
derhal o meclisi terkeder, çıkarlardı. Kadı olmasını teklif
ettiler, hatta zorladılar, kabul etmedi. Bunun için evine ka-
panarak kaybolmuştu. Ahali, İmamın kaybolması üzerine
müteessir olmuşlar ve memleketi dolaşarak, İmam Züfer
af olundu, ortaya çıksın, diye ni'da etmişlerdi. Bunun üze-
rine İmam Hazretleri hanesinden dışarı çıkarak tekrar ted-
risata başlamışlardır. İmam Hazretleri : "Ben birkaç me-
seleden başka İmam Azam'a muhalefet etmedim." buyurdular.
Kendisine bir sual sorulduğu vakit, geniş cevap verir,
hem de iddia olunan şeyi kati delillerle isbat ederlerdi. Te-
vazu ve teşekkür eseri olarak : "Ben, Ebu Hanife'ye muha-
iefet edemem, her zaman ilmiyle beni susturur,o " derlerdi.
Muammer bin Hasan isimli zat, İmam'a hitaben : "İmam
Züfer ile İmam Yûsuf, Ebu Hanife'ye nisbetle nasıldırlar?"
diye sordular. İmam Hazretleri : "Biz serçe kuşunun şahin
yanındaki ehemmiyetine benzeriz." demişlerdi.
Vefat etmeden önce borcunu tasfiye etmişlerdi. Ne ka-
dar parası varsa hepsini kardeşine terk etmiştir. Kardeşi
Sabbah, Beni Tahmim Kabilesinde çalışmakta idi.
İmam Züfer Hazretleri ahir ömrüne kadar tâat ve iba-
det ile meşgul olmuşlardı. Yüce vicdanları her türlü insani
meziyetin cilvegahı idi. Allah ona rahmet etsin.
Kaynak: yazan: Hilmizade İbrahim Rıfat-Akabe.
